Wszawica – to słowo wciąż wywołuje skrajnie negatywne skojarzenia. Pomimo wielu lat edukacji, wokół tej choroby pasożytniczej nadal funkcjonuje mnóstwo mitów, które okazują się krzywdzące dla jej nosicieli, często skazując ich wręcz na ostracyzm. Podkreślmy zatem, że wszawica jest chorobą powszechnie występującą w naszym społeczeństwie, którą może się zarazić dosłownie każdy, bez względu na status majątkowy, pochodzenie, miejsce zamieszkania czy poziom indywidualnej higieny. Samo leczenie wszawicy nie stanowi dziś wielkiego wyzwania, jest szybkie, bezbolesne i może być bardzo skuteczne, pod warunkiem stosowania się do kilku podstawowych zasad. Przebieg leczenia choroby krok po kroku omawiamy w naszym artykule.
Czym są wszy i jak dochodzi do zarażenia?
Wszy to małe, bezskrzydłe owady pasożytnicze, które żywią się krwią człowieka. Najczęściej pasożytują na skórze głowy, w pobliżu nasady włosów, szczególnie za uszami i w okolicy potylicy.
Do zarażenia wszawicą dochodzi głównie przez bezpośredni kontakt „głowa do głowy”, jednak istnieje też ryzyko pośredniego zarażenia, na przykład przez wspólne używanie przyborów higienicznych czy odzieży: grzebieni, szczotek, gumek do włosów, czapek czy ręczników.
Kto najczęściej choruje na wszawicę?
Wszawica jest kojarzona jako choroba dzieci i młodzieży, natomiast warto wiedzieć, że do zarażenia może dojść w każdej grupie wiekowej. Faktem jest, że największe ryzyko dotyczy najmłodszych, co wynika z tego, że dzieci regularnie przebywają w dużych skupiskach ludzkich, takich jak szkoły, przedszkola czy żłobki, gdzie trudno jest zachować dystans społeczny.
Dorośli najczęściej zarażają się wszawicą albo bezpośrednio od dzieci, albo pośrednio, poprzez korzystanie ze wspólnych przyborów, spanie w jednej pościeli, jak i korzystając ze środków komunikacji publicznej, w sklepowej przymierzalni, w hotelach etc.
Ryzyko tzw. „złapania wszy” jest bardzo realne i nie należy go bagatelizować, uznając, że ten problem nas nie dotyczy. Dużo rozsądniej jest poznać specyfikę wszawicy i wiedzieć, jak sobie z nią radzić.
Objawy wszawicy
Pierwszym objawem wszawicy jest świąd skóry głowy. Co ciekawe, ten dokuczliwy problem ujawnia się zwykle dopiero po 10-14 dniach od zarażenia. Wcześniej choroba może nie dawać żadnych objawów.
Swędzenie oraz pieczenie skóry to skutek reakcji alergicznej na ślinę i kał pasożytów. Usilne drapanie, przed którym trudno jest się powstrzymać, może prowadzić do mikrourazów, a nawet zakażenia bakteryjnego czy miejscowego łysienia.
Rozpoznanie wszawicy jest możliwe jeszcze przed wystąpieniem objawów. To najlepszy moment, aby rozpocząć leczenie i pozbyć się problemu, zanim choroba zacznie być dokuczliwa.
Krok 1: Diagnostyka
Częste przeglądy głowy dziecka powinny być rutyną w każdym domu – zwłaszcza, gdy wiemy o podwyższonym ryzyku zarażenia (np. w szkole czy przedszkolu dziecka pojawiły się przypadki wszawicy).
Przy dobrym oświetleniu przeczesz włosy gęstym grzebieniem, rozdzielając je na mniejsze pasma. Wszy najłatwiej dostrzec w pobliżu skóry głowy, a szczególną uwagę należy zwrócić na okolice za uszami i potylicę.
Rada:
Przeczesując włosy dziecka rób to nad białą chusteczką, co ułatwi zauważenie niewielkich pasożytów.
Niezawodnym objawem wszawicy są również charakterystyczne, białawo-żółtawe kuleczki przyczepione do nasady włosów. To gnidy, czyli jaja wszy, których obecność na głowie nie pozostawia już żadnych wątpliwości, że mamy do czynienia z tą chorobą pasożytniczą.
Krok 2: Leczenie
Uspokajamy: nie ma mowy o skracaniu włosów czy stosowaniu nieprzyjemnie pachnących płukanek. Obecnie leczenie wszawicy sprowadza się do użycia specjalnego preparatu, który można kupić w aptece czy w Internecie. Warto wybierać produkty posiadające atest PZH, niezawierające środków owadobójczych i likwidujące 100% pasożytów już po pierwszej aplikacji.
Krok 3: Eliminacja wszy i gnid z otoczenia
Wszy i gnidy mogą przetrwać poza żywicielem nawet kilka dni, dlatego kluczowym etapem leczenia jest dokładne posprzątanie domu. Odkurz i umyj podłogi, wypierz pościel, ubrania i ręczniki w temperaturze powyżej 60°C, w miarę możliwości użyj też parownicy do zdezynfekowania tapicerowanych mebli.
Ważne jest także poinformowanie placówki, do której uczęszcza dziecko. Dzięki temu dyrekcja, oczywiście anonimowo, ostrzeże pozostałych rodziców o ryzyku wszawicy i uczuli ich na codzienne kontrolowanie głów własnych pociech.
Profilaktyka
Ryzyko ponownego zarażenia wszawicą jest więcej niż realne, dlatego mając doświadczenie z tą chorobą warto zadbać o jej profilaktykę. Aby zapobiec powtórnemu zarażeniu, dobrze będzie stosować specjalistyczny preparat odstraszający wszy – wystarczy spryskać nim włosy przed wyjściem z domu.
Takie preparaty świetnie sprawdzają się nie tylko w żłobku, przedszkolu czy szkole, ale także podczas kolonii, obozów czy rodzinnych wyjazdów wakacyjnych do hotelu, pensjonatu etc.
Więcej o leczeniu i profilaktyce wszawicy przeczytasz na stronie internetowej https://nitolic.pl/leczenie-wszawicy/.
